تاریخ انتشار خبر : ۱۴۰۳/۰۳/۰۱ ۰۹:۴۱:۵۴
دهه متفاوت بازار مسکن
مرور وضعیت و روند بازار مسکن طی چهار دهه گذشته حاکی از وجود یک الگوی رفتاری و تکرارشونده بین دوره¬های رونق و رکود است.
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، این الگو نشان می دهد که در دهه های گذشته به طور تقریبی در هر بازه زمانی 5 ساله، بازار مسکن به جهت تحولات قیمتی و معاملاتی با نوساناتی روبه رو میشد که به این الگوی تکرارشونده چرخه رونق و رکود گفته می شود. هرچند این الگو طی دهه های گذشته به طور تقریبی تکرار شده اما برخی شواهد در سالهای اخیر حاکی از تغییر این الگو در بازار مسکن است.
اما روند این الگوی رفتاری مشابه در دهههای گذشته برای بازار مسکن چگونه بوده است؟ نگاهی به آمارها و گزارشهای رسمی منتشر شده مشخص میکند که براساس این الگو در بازار مسکن در دورهای فشار عرضه بیشتر می شود که در این دوره قیمتها، ثبات نسبی را تجربه میکنند. پس از آن به تدریج با افزایش معاملات، روند رشد قیمتها در بازار شروع میشود و پس از اینکه قیمتها از برخی از آستانه‌ها عبور میکند، بازدهی سرمایه‌گذاری در بخش مسکن افزایش پیدا میکند و به دنبال آن افزایش عرضه مسکن اتفاق میافتد.
نکته مهم آنکه آنطور که تجربه نشان داده افزایش عرضه به طور طبیعی با ساختوسازهای بیرویه همراه میشود و این موضوع مجددا موجب میشود فشار عرضه بر تقاضا غلبه پیدا کند.
گزارشهای رسمی نشان میدهد این چرخه به طور معمول در هر دوره 4.5 تا 5 سال اتفاق می افتد و تکرار میشود. با این حال برخی از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند تحت تاثیر شرایط کلان اقتصادی و سایر عوامل موثر بر روند بازار مسکن، ممکن است این چرخه برهم خورده و الگوی رفتاری بازار تغییر کند.
به عنوان مثال یکی از عواملی که ممکن است بر روند بازار و تغییر وضعیت چرخه رفتاری بخش مسکن اثر بگذارد و مسیر آن را تغییر دهد نرخ تورم عمومی کشور است. شرایط اقتصادی به لحاظ نرخ تورم موجب می شود که هرچه در گذشته اتفاق افتاده، لزوما در آینده رخ ندهد بلکه هر دوره شرایط خاص خود را پیدا کند.
از نگاه برخی تحلیلگران اقتصادی یکی از این دورهها مربوط به اتفاقات اخیر بازار مسکن است.
یکی از کارشناسان اقتصادی در مورد ویژگی متفاوت بازار مسکن از اواخر دهه 90 میگوید: از سال 97 بازار مسکن با افزایش قیمت مسکن مواجه شد اما برخلاف دورههای پیشین، تعداد عرضه و صدور پروانه‌های ساخت افزایش پیدا نکرده است.
او یکی از دلایل مهم این تغییر در روند بازار مسکن را کاهش بازدهی ساخت وساز نسبت به سالهای قبل 97 می داند و توضیح میدهد: برای کسی که در قسمت عرضه مسکن قرار دارد، بازدهی قیمت برایش اهمیت فراوانی دارد. تغییراتی که در دهه 90 درخصوص قواعد ساخت و ساز رخ داده، بازدهی مسکن را کاهش داده است.
این کارشناس اقتصادی همچنین میگوید: علاوه بر این، به نظر می‌رسد به دلیل محدودیت عرضه زمین، حاشیه سود ساخت مسکن هم کاهش پیدا کرده است. در سمت عرضه با این چالش‌ها و در سمت تقاضا در شرایط جاری با افت قدرت خرید مردم مواجه هستیم. همین موضوع باعث شده شکاف میان عرضه و تقاضا شکل بگیرد و ما نتوانیم از این دورهای که افزایش قیمت رخ داده و انتظار می‌رود که این دوره افزایش قیمت با افزایش عرضه همراه باشد، به شرایط رکودی که ثبات نسبی قیمت وجود دارد وارد شویم.
او تاکید میکند: بنابراین بازار مسکن در دوره اخیر با شرایط متفاوتی نسبت به دوره های گذشته رکود و رونق روبه رو است.