محروم ترین استان های کشور در بخش مسکن
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، مطالعات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حوزه فقر مسکن حاکی از آن است: وضعیت فقر مسکن در کشور به لحاظ جغرافیایی دارای نابرابری است. براین اساس محروم ترین استان های کشور در بخش مسکن، سیستان و بلوچستان و کرمان است که در شش شاخص از هفت شاخص مورد بررسی در حوزه شناسایی و پایش فقر مسکن پایین تر از میانگین کشوری هستند.
این شاخص ها شامل مصالح به کاررفته، دسترسی به آب آشامیدنی لوله کشی، سرانه زیربنای واحد مسکونی، تراکم خانوار در واحد مسکونی، دسترسی به امکانات بهداشتی، عدم برخورداری از مسکن مقرون به صرفه و برخورداری از حداقل دو محرومیت مسکن هستند.
پس از این دو استان خراسان جنوبی و خراسان شمالی در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. همچنین استان های سمنان و مرکزی به دلیل آنکه در هیچ شاخصی پایین تر از میانگین کشوری نیستند، جایگاه بهتری در حوزه فقر مسکن هستند.
کارشناسان معتقدند بررسی و رسیدگی به پدیده فقر مسکن از یک زاویه دارای اهمیت است و از این جهت باید مورد توجه سیاستگذاران بخش مسکن قرار گیرد.
به گفته آنها افزایش فشار هزینه های ناشی از تامین مسکن موجب کاهش سایر هزینه های زندگی از جمله تامین کالری موردنیاز خانواده، تامین هزینه های بهداشتی و آموزشی می شود و به همین دلیل باید در لیست اولویت های اولیه در سیاستگذاری بخش مسکن قرار گیرد. همچنین یکی از اهداف توسعه پایدار، اطمینان از دسترسی همه به مسکن مناسب، ایمن، مقرون به صرفه و خدمات پایه و بهبود محله های فقیر نشین تا سال ۲۰۳۰ است.
مطالعات حاکی از آن است که پدیده فقر مسکن در بیشتر کشورهای جهان وجود دارد اما در کشورهای در حال توسعه به دلیل مهاجرت روستاییان، افزایش رشد جمعیت و شهرنشینی و عدم زیرساخت های مناسب شهری نمود بیشتری پیدا می کند.
علاوه بر این فقر مسکن دارای ابعاد اجتماعی نیز است. از لحاظ اجتماعی فقر مسکن به دلیل تداخل جنسیتی ناشی از فضای مسکونی نامناسب موجب آسیب های اجتماعی می شود. در عین حال فقر مسکن موجب می شود فرد در یک تله فضایی گرفتار شود و بیرون آمدن از دایره فقر را مشکل می سازد.
مطالعات این وزارتخانه نشان می دهد تله فضایی مسکن به دو صورت تولید می شود. یکی کیفیت درونی و دیگری کیفیت بیرونی. منظور از کیفیت بیرونی، مکان جغرافیایی مسکن است. در ایران قرارداشتن مسکن در فضای اسکان غیررسمی و مناطق روستایی، به منزله افتادن در تله فضایی است و همچنین به لحاظ بیرونی کمترین دسترسی به خدمات پایه را دارند.
از لحاظ درونی، مسکن با مصالح ساختمانی و تجهیزات نامناسب و سطح زیربنای ناکافی ساخته می شود و همچنین با جداسازی فضایی بین طبقات از همنشینی با اقشار دیگر و ارتقا مدنی حاصل از آن محروم می کند.
کارشناسان با اشاره به نتایج این مطالعات که دربردارنده وضعیت نامناسب فقر در برخی استان های کشور است، معتقدند دو اقدام مهم در اولویت کاری سیاست گذار بخش مسکن قرار گیرد تا شرایط بخش مسکن به لحاظ شاخص فقر مسکن به تدریج به وضعیت مطلوب نزدیک شود.
اقدام نخست، تامین مسکن با اتکای حداکثری به سازوکار بازار و اقدام دیگر مداخله هدفمند در بازار مسکن است. به این ترتیب می توان به کاهش پدیده فقر در استان های کشور امیدوار بود.
