تعبیر «حباب» برای بورس اشتباه است

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا به نقل از ایبنا، محمدعلی دهقان دهنوی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در بیست و چهارمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: در چند وقت گذشته به صورت مکرر صحبت از واژه حباب در شاخص بورس شده و افراد زیادی از واژه تخلیه حباب یاد کرده بودند. حتی از زمانی که شاخص بورس بر روی کانال ۲۳۰ هزار واحد قرار داشت برخی هشدار از ورود شاخص بورس به مرحله حباب داده بودند، در حالی که اکنون شاخص بورس در کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد قرار دارد و چهار برابر آن زمان رشد کرده، بنابراین در ابتدا باید مشخص شود که مفهوم حباب چیست و به چه چیزی حباب گفته می شود؟

وی با بیان اینکه یکی دیگر از استدلال های نادرستی که در کنار حباب عنوان شده بود مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد است، گفت: اگر در یک سالی رشد اقتصادی سه درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند فقط سه درصد افزایش قیمت داشته باشند یا اگر رشد اقتصادی سه درصد منفی بود قیمت محصولات خود را تا سه درصد کاهش می دادند؟

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که در مورد بورس و قیمت دارایی ها صحبت می شود در مورد متغیر اسمی صحبت می شود، در نتیجه مقایسه یک متغیر اسمی با متغیر واقعی بسیار مقایسه نادرستی است، چرا که قیمت دارایی ها تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد.

دهقان دهنوی ادامه داد: واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی از آینده اقتصاد دارند شکل می گیرد، این یک حقیقت تلخ است که در ماه های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عددهای بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود، زمانی که این انتظار وجود دارد نمی توان از واژه حباب استفاده کرد.

وی تاکید کرد: این اقدامی عقلانی است که وقتی فردی پیش بینی می کند قرار است قیمت دلار با افزایش همراه شود و ارزش پول ملی با کاهش همراه شود سرمایه های خود را برای حفظ ارزش دارایی خود، سرمایه های نقد خود را به دارایی فیزیکی مانند ارز، مسکن و سهام کند.

رییس سازمان بورس گفت: همه بازارها در چند وقت گذشته با نوسان قیمتی همراه بودند، به عنوان نمونه افرادی بودند که سکه را در قیمت ۱۶ میلیون خریداری کردند، اما اکنون قیمت آن به ۱۰ میلیون رسیده که این آمار نشان دهنده کاهش قیمت سکه است؛ بنابراین شاخص بورس هم همسو با دیگر بازارها حرکت کرده و حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است.

دهقان دهنوی افزود: اینکه بخواهیم واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند با عنوان حباب تفسیر کنیم، کاملا اشتباه است. وی ادامه داد: جایگاهی که امروز بازار سرمایه در کشور پیدا کرده، جایگاهی ویژه در اقتصاد است، زمانی که رقابت های انتخاباتی را با ۴ سال گذشته و دیگر سال ها مقایسه کنیم در آن زمان هیچ اسمی از بازار سرمایه وجود نداشت، اما اکنون جایگاه پیدا کرده و مطالبه مردم شده است.

به گفته دهقان دهنوی، حضور مردم در بازار سرمایه ابزار جدیدی را در اختیار ما قرار داده و از این ابزار جدید باید استفاده کرد تا نقص و اشکالاتی که در اقتصاد صنایع بورسی وجود دارد برطرف شود.

"ماهیت بورس ریسک است"

دهقان دهنوی با اشاره به اینکه عوامل مختلفی در تغییر تحولات بورس دخیل بودند به عامل کاهش نرخ بهره بانکی اشاره کرد و گفت: در هر جای دنیا زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا می‌کند تمایل به سمت بازار دارایی ها با افزایش همراه می شود و پول از سمت سپرده ها به سمت بازار دارایی ها سوق پیدا می کند.

وی با بیان اینکه مردم از بورس استقبال کردند و سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده اند، افزود: بازار سرمایه از محل حضور مردم توسعه فعالیت پیدا کرده که در کنار آن نقش و جایگاه این بازار در اقتصاد کشور با افزایش همراه شد، اما تعداد قابل توجهی از مردم که در قیمت های اوج و در ماه تیر و مرداد وارد بورس شدند به دلیل قرار گرفتن شاخص بورس در مسیر نزولی دچار ضرر و زیان سنگینی شدند. قطعا این موضوع برای ما نارحت کننده است و به عنوان دغدغه محسوب می شود، در این مورد فکر خواهیم کرد که چگونه می توان در آینده از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.

رییس سازمان بورس و اورای بهادار با بیان اینکه ماهیت بورس ریسک و جبران بورس در خود بورس است، گفت: اکنون شاخص بورس در محدوده کانال یک میلیون و ۱۵۴ هزار واحد قرار دارد. شاخص بورس بارها در سنوات گذشته هم ریزش داشته، درست است که با این شدت ریزش نداشته اما تا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده، اما حدود ۶ ماه بعد، از کانالی که ریزش داشت عبور کرد و از آن فراتر هم رفته است. باید فرهنگ سازی کنیم و به مردم آموزش دهیم تا ترغیب و ترویج کنیم کسانی که از دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار نیستند روش سرمایه گذاری غیرمستقیم مانند صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردان ها را انتخاب کنند.

"توسعه بازار سرمایه از طریق توسعه نهادهای مالی"

دهقان دهنوی به توسعه نهادهای مالی در بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: زمانی که به عنوان رییس سازمان بورس انتخاب شدم درخواست مجوز ۲۵۰ شرکت سبدگردان ارائه شد که مدارک آنها کامل بود، در این مدت حدود ۱۲ مجوز ارائه کرده ایم تا از این طریق توسعه بازار سرمایه و زیرساخت ها شکل بگیرد.

رییس سازمان بورس و اورای بهادار گفت: حدود ۱۵ سال بود که مجوز کارگزاری صادر نشده بود، یکی از بحث هایی که در کشور درباره انحصار مجوزها وجود داشت درباره مجوز کارگزاری ها بود، این دستورالعمل بازنگری و فراخوان داده شد تا در این زمینه مجوز ارائه شود.

وی ادامه داد: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی، افزایش فعالیت در بازار سرمایه و توسعه این بازار از طریق توسعه نهادهای مالی است که این موضوع را با قدرت دنبال خواهیم کرد. دهقان دهنوی افزود: بنده کمتر از پنج ماه است که در سازمان بورس حضور پیدا کردم و در این مدت تلاش شد تا سنگ هایی را از مسیر بازار برداریم که سال های زیادی کسی به سمت آن نرفته بود.

رییس سازمان بورس اظهار کرد: پرسنل کارگزاری اجازه داشتند که فقط تا سقف ۲۵ میلیون تومان اقدام به خرید و فروش سهام کنند، نتیجه آن این بود که بعضی از پرسنل با کد اشخاص دیگر در بازار معامله می کردند، این محدودیت برداشته شد اما بر روی معاملات آنها نظارت خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه چند سال بود که فشارهای زیادی برای انتشار صورت های مالی سازمان بورس وجود داشت به راحتی این اقدام انجام و صورت های مالی منتشر شد، گفت: در این پنج ماه هر آنچه را که در توان بود انجام دادیم اما تا نقطه مطلوب راه زیادی وجود دارد.

دهقان دهنوی به راه اندازی میز صنعت اشاره کرد و افزود: اعتقاد بنده در بازار سرمایه این است که توسعه و ماهیت وجودی بازار سرمایه وابسته به بازار اولیه است، بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی ها و سیگنالی برای بازار اولیه.

معاون وزیر اقتصاد و دارایی به بازنگری بحث عرضه اولیه ها اشاره کرد و گفت: عرضه اولیه باید به صورت صرف سهام باشد که پول به صورت مستقیم وارد شرکت ها شود نه اینکه سهامدار عمده از طریق فروش سهام پول خود را از بازار خارج کند. به گفته وی، دستورالعمل شرکت های سهامی عام مبتنی بر پروژه را نهایی کرده ایم و در هفته جاری یا هفته آینده آن را ابلاغ خواهیم کرد.