روند متفاوت بازار مسکن در یک دهه اخیر

فخرالدین زاوه، کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه بازار املاک طی یک دهه اخیر روند متفاوتی را سپری کرده است، به پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، گفت: مقایسه روند بلندمدت میانگین قیمت‌های معاملاتی مسکن با شاخص بهای کالا و خدمات (قیمت‌ها در بازار کلیه کالاها) نشان‌دهنده آن است که در بلندمدت بهای مسکن نیز رفتاری همچون سایر بازار کالاها و خدمات دارد و رشد نقدینگی و حجم پول عامل اصلی افزایش بهای مسکن در بلندمدت به‌شمار می‌رود.

وی به ضعف قدرت خرید تقاضای مصرفی اشاره کرد و افزود: ضعف مزمن تقاضا،‌ ‌ناشی از رشدهای اقتصادی نامناسب، یکی دیگر از خصوصیات مهم بازار مسکن در بیش از یک‌دهه اخیر است.

به گفته وی ترکیب کاهش قدرت خرید با افزایش شدید بهای کالای گران‌قیمت مسکن و همچنین ضعف بازار مالی مسکن در فراهم کردن تسهیلات خرید برای خانوارها، منجر به خروج بخش اعظم تقاضای مصرفی از بازار شده که خود را در کاهش شدید سطح معاملات‌ در سال‌های اخیر نسبت به سال‌های دهه هشتاد یا ابتدای دهه نود نشان می‌دهد.

وی با اشاره به آمار رسمی تحولات بازار مسکن طی چندماه گذشته، تصریح کرد: این آمار نشان می دهد حجم معاملات ماهانه به شدت پایین بوده است، نکته مهم آنکه در اواخر سال گذشته محدود معاملات انجام شده مربوط به بخشی از متقاضیان بود که سرمایه های خود به دلیل ریزش سایر بازارها از آن بخش ها خارج و به مسکن وارد کردند، در این میان حجم معاملات مصرفی به دلیل کاهش شدید قدرت خرید و عدم تناسب با جهش قیمت رخ داده، به شکل قابل توجهی پایین بود.

وی در عین حال اظهار کرد: به طور طبیعی با خروج ناگزیر تقاضای مصرفی، سهم سرمایه‌گذاران و سوداگران در معاملات افزایش می‌یابد و خصلت دارایی‌بودن مسکن بیش از پیش در بازار جلوه می‌کند. به‌طور خاص با افزایش ریسک‌های غیراقتصادی از نیمه دوم ۱۳۹۸، سرمایه‌گذاران بخشی از نقدینگی خود را به دلایلی همچون بازنگری پرتفوی ثروت، انتظار تورم‌های شدید و حفظ ارزش پول وارد بازار مسکن کردند. گواه ضمنی این پدیده افزایش‌ قیمت‌های شدید بازار مسکن در نیمه نخست سال گذشته به‌رغم ضعف تقاضای مصرفی و غلبه جنبه دارایی مسکن بر جنبه مصرفی آن در معاملات بود. این در حالی بود که از نیمه پاییز سال گذشته همزمان با ظهور نشانه های کاهش ریسک غیراقتصادی، طی یکی دوماه روند رشد قیمت مسکن معکوس شد. اکنون نیز به دلیل کاهش انتظارات تورمی و در پیش بودن رویدادهای غیراقتصادی، از ابتدای سال جاری، تورم ماهانه مسکن منفی شده است.

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، گزارش رسمی بانک مرکزی درباره آخرین تحولات بازار مسکن شهر تهران در نیمه بهار نشان می دهد میانگین قیمت مسکن در اردیبهشت نسبت به ماه نخست امسال حدود ۱.۸ درصد کاهش پیدا کرده است. کاهش میانگین قیمت مسکن برای دومین بار در سال جاری روی داده است.