نسبت «تسهیلات به ارزش ملک» نیازمند ترمیم است

محمدعلی دهقان دهنوی در گفت و گو با پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، با اشاره به مفهوم نسبت تسهیلات به ارزش دارایی ملکی که تحت عنوان «LTV» و معادل واژه «Loan To Value» از آن یاد می‌شود، اظهار کرد: تجربه جهانی حاکی از این است که این نسبت در کشورهای دارای نظام مالی توسعه یافته بسیار بالاست.

وی ادامه داد: در این کشورها نظام اجرایی قراردادها وضعیت مناسبی دارد و بانک‌ها می توانند با سرعت و انعطاف پذیری کافی روی قراردادها اقدام کرده و به این ترتیب منافع خود را تامین کنند. به همین خاطر نسبت تسهیلات به ارزش در این کشورها بالا و اغلب بین 70 تا 80 درصد است.

دهقان دهنوی با بیان اینکه در مقاطعی حتی این نسبت در کشورهای توسعه یافته به بیش از 100 درصد رسیده است، افزود: به عنوان مثال در آمریکا پیش از وقوع بحران مالی 2008، نسبت تسهیلات به ارزش ملک به 110 رسید و برای این موضوع توجیهاتی هم وجود داشت. به عنوان نمونه بانک‌ها هزینه بازسازی بنا و جابه‌جایی را نیز در سرجمع هزینه‌های خانه‌دار شدن متقاضیان لحاظ می‌کردند و با این توجیه تسهیلات پرداختی آنها حتی از قیمت ملک فراتر می‌رفت.

معاون امور اقتصادی وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه در کشورهای در حال توسعه معمولا نسبت تسهیلات به ارزش پایین‌تر است، اظهار کرد: در کشور ما نیز با توجه به اینکه تغییرات قیمت مسکن معمولا یکباره و به شکل جهش رخ می‌دهد، این نسبت بسیار متغیر است.

وی ادامه داد: در ایران عموما سیکل‌های رکود – رونق چند ساله در بازار مسکن رخ می‌دهد و این یعنی همزمان با دوره رونق معاملات، شاهد جهش قابل توجه قیمت مسکن ظرف مدت کوتاهی هستیم. به نسبت متغیر بودن قیمت مسکن، نسبت تسهیلات به ارزش نیز در بازار ملک پایین‌تر و در بهترین حالت در شهرهای بزرگ حول و حوش 40 تا 50 درصد است. با این حال نسبت مذکور بین سقف و کف در طول دوره‌های رونق و رکود مسکن متغیر است.

دهقان دهنوی با بیان اینکه در چند ماه اخیر به کف نسبت تسهیلات به ارزش رسیده‌ایم بر ضرورت بهبود این نسبت تاکید کرد و گفت: این نسبت باید به سرعت ترمیم شود.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر این نسبت حتی برای تسهیلات زوجین خانه‌اولی که بالاترین سقف را در میان انواع تسهیلات مسکن دارد، برای خرید یک واحد آپارتمان متوسط متراژ در شهر تهران به شدت کاهش یافته و به همین خاطر عده ای از خانه اولی ها ناگزیر هستند آپارتمان هایی را با این تسهیلات خریداری کنند که شاید برای سکونت بلندمدت آنها مناسب نباشد؛ هرچند ممکن است این نسبت در دیگر شهرهای کشور وضعیت بهتری داشته باشد.