رشد ۴ درصدی منابع بانک ها در میانه پاییز

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، بانک مرکزی آمارهای بانکی خود از منابع بانک ها را در آبان ماه اعلام کرد. بر اساس آمارهای این گزارش در ماه دوم پاییز سطح مانده سپرده‌های کل شبکه بانکی به ۱۹۰۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد این رقم در آبان ماه نسبت به ماه قبل در سطح 4 درصد گزارش شده است. این سطح از رشد ماهانه در مانده سپرده‌ها در سال‌جاری بیشترین سطح بوده است، در سال جاری در بیشتر ماه ها، رشد ماهانه مانده سپرده‌ها کمتر از ۲ درصد گزارش شده بود. بعد از اسفندماه سال 1396 که رشد ماهانه مانده سپرده‌های بانکی 7.5 درصد ثبت شده بود، این رقم در فروردین‌ماه معادل 1.8 درصد و اردیبهشت‌ماه به میزان 0.4 درصد گزارش شده بود. رشد ماهانه مانده سپرده‌ها در ماه‌های بعد از اردیبهشت‌ماه نیز در حوالی ۲ درصد گزارش شده بود، اما آمار آبان‌ماه نشان می‌دهد که حرکت متفاوتی در سمت منابع بانک‌ها شکل گرفته است. این موضوع را می‌توان به کنترل نوسانات اقتصادی به خصوص نرخ ارز در میانه پاییز نسبت داد که با این کنترل این نوسانات، بخشی از سپرده‌های سرگردان وارد نظام بانکی کشور شده و رشد ۴ درصدی را ثبت کرده است. بر اساس تعریف این گزارش عمده ارقام سپرده‌های ریالی بخش غیردولتی نزد بانک‌ها و موسسات اعتباری شامل سپرده‌های دیداری، قرض‌الحسنه پس‌انداز، سپرده سرمایه‌گذاری ‌کوتاه‌‌مدت و بلندمدت، پیش‌دریافت‌های غیردولتی و بستانکاران موقت ریالی و سپرده‌های ارزی شامل سپرده‌های دیداری، مدت‌دار، پس‌‌انداز و پیش‌دریافت اعتبارات اسنادی غیردولتی و بستانکاران موقت ارزی است.
آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که میزان مانده سپرده‌های بانکی در میانه پاییز روند افزایشی را ثبت کرده، این در حالی است که در ماه‌های قبل از آن روند نزولی بوده است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی رشد نقطه‌به‌نقطه مانده سپرده‌ها در آبان‌ماه به رقم 30.8 درصد رسیده است که این رقم در مهرماه سال‌جاری 28.3 درصد ثبت شده بود. نکته قابل‌ توجه این موضوع است که میزان متوسط رشد نقطه‌به‌نقطه مانده سپرده‌ها در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ افزایش قابل‌ توجهی را ثبت کرده است. بر اساس آمار متوسط رشد نقطه‌به‌نقطه سپرده‌ها در ۸ ماه نخست سال قبل 21.6 درصد بوده، این در حالی است که این رقم در ۸ ماه نخست سال‌جاری 27.8درصد بوده است؛ بنابراین به‌ نظر می‌رسد که تغییر و تحولات بازار پول در جهت رشد نقطه‌به‌نقطه منابع بانک‌ها است، برخی از کارشناسان معتقدند حرکت منابع سرگردان، حالت بومرنگی پیدا کرده است، در زمانی که نوسان دارایی‌ها مانند ارز و طلا در اقتصاد افزایش می‌یابد، منابع مدت‌دار از بانک‌ها خارج می‌شود تا در این بازارها بازدهی کوتاه‌ مدتی را کسب کنند، پس از آرام شدن این بازارها و کسب بازدهی بالا توسط سرمایه‌گذاران، دوباره این منابع به بانک‌ها بازمی‌گردند تا از سود بالا بهره ببرند، در این شرایط نیز تبدیل منابع در بازارها با کمترین اصطکاک صورت می‌گیرد.
بانک مرکزی در بخش دیگری از گزارش آمارهای بانکی، میزان سپرده‌ها با کسری قانونی را منتشر کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که میزان کسری قانونی منابع بانک مرکزی به چه میزان بوده است. در آبان‌ماه میزان مانده سپرده‌ها با کسری قانونی به رقم ۱۷۱۵ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به ماه قبل به میزان 4.3 درصد رشد داشته است. این رقم در مهرماه سال ۱۳۹۷ به میزان 1.8 درصد بوده است. در نتیجه به‌ نظر می‌رسد که میزان کسری قانونی سپرده‌ها در آبان‌ماه به میزان ۱۹۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. در حقیقت این منابعی است که در قالب سپرده قانونی در اختیار بانک مرکزی قرار می‌گیرد. از میزان مانده سپرده‌های با کسری قانونی و آمار تسهیلات می‌توان یک نسبت مهم در نظام بانکی را محاسبه کرد. نسبت تسهیلات به سپرده (با کسری قانونی) به این معنی است که پس از کسر قانونی از سپرده‌ها بانک‌ها به چه میزان از منابع خود تسهیلات داده‌اند. برخی از کارشناسان معتقدند که بالا بودن این نسبت از ۸۵ درصد نشان‌دهنده عدم‌ تعادل بانک‌ها است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در آبان‌ماه این رقم به 81.7 درصد رسید که این رقم در مهرماه سال‌جاری 84.1 درصد گزارش شده است. در نتیجه از این حیث، آمار غیرطبیعی در نسبت مصارف به منابع دیده نمی شود.