لزوم کاهش سرانه مصرف آب با ابزارهای نوین

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، علم اقتصاد، علم توزیع بهینه منابع محدود است. آب، یکی از محدودترین منابع در کشور ما است، که نیازمند توجه جدی در تغییر الگوهای مصرف است. مقایسه آمارهای مصرف سرانه آب و جایگاه کشور در این آمار، نشان می دهد که ما با استانداردهای دنیا فاصله معنا داری داریم، این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا با بهره گیری از استانداردهای روز، سطح مصرف سرانه خود را کاهش داده اند. بانک مسکن در قالب کمپین «من ایرانم، مرا دریاب» اهداف بهبود مصرف آب در ایران را پیگیری می کند.
آمارها حاکی از آن است که سرانه مصرف آب در ایران به میزان 220 لیتر در روز است، که این رقم در کلان شهری مانند تهران به رقم 300 لیتر نیز می رسد. این در حالی است که مصرف سرانه در دیگر کشورهای دنیا کمتر از 150 لیتر در روز است و در کشوری نظیر آلمان که از منابع آبی خوبی نیز برخوردار است، این رقم به کمتر از 110 لیتر در روز نیز می رسد.
همچنین مصرف سرانه خانگی در ایران به میزان 157 لیتر در یک روز گزارش شده است. این مصارف شامل پنج لیتر آشامیدن، ۱۰ لیتر پخت‌وپز، ۵۰ لیتر حمام و شست‌وشو، ۲۰ لیتر لباس‌شویی، ۱۵ لیتر ظرف‌شویی، ۳۰ لیتر مصارف بهداشتی، ۱۰ لیتر نظافت خانه و ۱۷ لیتر مصارف متفرقه می‌شود. این در حالی است که مصرف سرانه خانگی تهران در برخی از روزهای سال به حدود 250 لیتر در روز افزایش می یابد.
متوسط مصرف سرانه آب در بخش خانگی در دنیا 135 تا 140 لیتر است، این رقم در کشورهای اروپایی که از بارش قابل توجهی برخودار هستند، کمتر از 130 لیتر در شبانه روز عنوان می شود. کارشناسان معتقدند که باید کشور به سمت استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف آب حرکت کند، تا مصرف آب شرب به استانداردهای دنیا نزدیک شود و حتی کشورهای پرآب، نیز توانسته اند با بهره گیری از لوازم کاهنده مصرف، سرانه آب شرب خود را تا حدود قابل توجهی کاهش دهند. ۳ مؤلفه اساسی در کاهش مصرف آب و سرانه آب شرب مؤثر است که فرهنگ، تعرفه یا قوانین و مقررات و در نهایت استفاده از ابزار آلات کاهنده مصرف، این سه بخش را تشکیل می دهند و لازم و ملزوم یکدیگر هستند. هنگامی که بهای آب در کشور ارزان است، اصولا استفاده از ابزارهای کاهنده مصرف آب شرب که به شکل قابل توجهی گران هستند، کاربرد قابل توجهی ندارد و از سوی دیگر، این قوانین و مقررات و تعرفه هستند که بهای این مایه حیاتی را مشخص می کند. بنابراین این مثلثی که باید تمام اضلاع آن در کنار هم دیده شود. هنگامی که ابزار کاهنده مصرف آب به دست مردم برسد و فرهنگ آن ایجاد شود، اما قیمت آب ارزان باشد، بازهم استفاده از لوازم کاهنده نهادینه نمی شود. به عنوان یک نمونه استفاده از این ابزار در اروپا سیستم بازگشت آب گرم وجود دارد و زمانی که افراد قصد استحمام دارند، کل آب داخل لوله خالی نمی شود، تا آب گرم شود. این سیستم بازگشت آب گرم باعث می شود که پس از باز شدن شیر حمام بلافاصله آب گرم شود از هدر رفت آن جلوگیری می کند. این در حالی است که این موضوع در کشور در حد 2 درصد اجرایی می شود. این تنها بخشی از ابزار به کار رفته در کشورهای اروپایی برای مصرف بهینه آب است. همچنین پایین بودن قیمت آب، باعث می شود که افراد برای تجهیز زیرساخت های آب و هدر رفت آن اقدام نکنند. حتی در زمان انتقال آب به مصرف کننده نیز بخش قابل توجهی از این منابع هدر می رود. توجه به این رویکردها می تواند به مرور سطح مصرف سرانه در کشور را کاهش دهد.