برنامه بانک مسکن برای تقویت بانکداری رهنی

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، بانک عامل بخش مسکن در بخش بانکداری رهنی با مجموعه ­ای از نقاط قوت و ضعف روبه روست. توانایی و تجربه منحصر به فرد استفاده از ابزارهای رهن اولیه و ثانویه، تجربه بانک در انتشار اوراق رهنی، وجود پرتفوی تسهیلات اعطایی رهنی و وجود شرکت­ های تخصصی تابعه مکمل خدمات از جمله مهم­ترین نقاط قوت بانک مسکن در بخش بانکداری رهنی به شمار می­ رود. این در حالی است که عدم پیش ­بینی اختیار بانک برای فروش تسهیلات در قراردادهای قبل از سال 89 از جمله نقاط ضعف فعالیت در این حوزه است. با این حال وجود قوانین حمایتی جبران زیان ناشی از انتشار اوراق رهنی، سیاست ­های پولی بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بانکی و پائین بودن نرخ سود در بازارهای بین ­المللی و همچنین رفع تحریم­ ها و فرصت های پسابرجام از مهم­ترین فرصت­ های پیش ­روی بانک مسکن برای تقویت بانکداری رهنی خواهد بود.

در عین حال بانک عامل بخش مسکن از دو پتانسیل استراتژیک برای فعالیت در این عرصه برخوردار است. اول آنکه دارای کارکنان با تجربه و با تخصص کافی در این حوزه است و دوم آنکه سودآور بودن انتشار اوراق رهنی در شرایط کنونی پتانسیل استراتژیک دیگری برای فعالیت در این حوزه به شمار می ­رود.

از این رو بانک مسکن با توجه به وجود پرتفوی بازار رهن اولیه به عنوان مزیت رقابتی و با توجه به الزامات قانون برنامه ششم توسعه پیشنهاد آغاز فعالیت برای تقویت بانکداری رهنی از ابتدای سال اول برنامه را پیشنهاد کرده است.

در این زمینه 6 برنامه مهم و عملیاتی برای فعالیت در عرصه بانکداری رهنی نیز طراحی شده است. محور نخست این برنامه انتشار اوراق رهنی برای بانک مسکن است. دومین محور، توانمندسازی مالی سایر بانک ­ها با خرید و تضمین اوراق رهنی مسکن آن ها پیش ­بینی شده است. همین طور اقدام برای تعیین رتبه اعتباری بانک مسکن توسط موسسات رتبه ­بندی معتبر بین المللی همچون فیچ، انتشار اوراق رهنی ارزی در بازارهای بین ­المللی دو محور دیگر طرح برنامه ریزی شده است.

از جمله اقدامات مهم برنامه ریزی شده در این زمینه نیز آن است که از ظرفیت آئین نامه اجرایی ماده 14 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن برای جبران زیان ناشی از انتشار اوراق رهنی استفاده شود. در مرحله دیگر نیز بر پیش ­بینی ساختار مورد نیاز در بانک تاکید شده است.

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، در قالب سند چشم ­انداز 1400 پیش بینی شده است سهم انتشار اوراق رهنی در سال 1400 به 9 هزار و 200 میلیارد تومان برسد. گزارش عملکرد مربوط به انتشار اوراق MBS در سال گذشته و جاری نشان می­ دهد: در سال 95 معادل 300 میلیارد تومان اوراق MBS و در سال جاری معادل هزار میلیارد تومان منتشر شده است.

در حال حاضر برخی کارشناسان بازار بدهی موانعی بر سر راه انتشار اوراق رهنی در ایران وجود دارد که باعث شده علی‌ رغم گذشت بیش از یک سال از انتشار اولین سری اوراق رهنی همچنان فعالیت این بازار به صورت گسترده پا نگیرد. علیرضا توکلی کارشناس ارشد بازار بدهی یکی از مهم­ترین چالش­ های این حوزه را نرخ سود دانست و گفت: بازده یا نرخ سود، عامل بسیار بسیار مهمی در تمام تصمیم‌گیری های اقتصادی است. به طور معمول، زمانی انتشار اوراق رهنی جذاب خواهد بود که نرخ سود این اوراق، بیش از نرخ سود یا نزدیک به نرخ سود بازار باشد و از آنجا که این سود از محل سود تسهیلات مسکن مربوطه تامین می شوند، قاعدتا باید نرخ سود تسهیلات مسکن، اندکی بیش از نرخ سود اوراق رهنی باشد. این در حالی است که نرخ سود انواع تسهیلات مسکن در محدوده 9% تا 17.5% قرار دارد و طبیعتا نرخ سود اوراق رهنی که بر پایه این تسهیلات می تواند منتشر شود، باید کمتر از 17.5% باشد و این در حالی است که در حال حاضر نرخ سود مورد انتظاربازار در محدوده 20% قرار دارد. بنابراین تا زمانی که این نرخ ها در محدوده های منطقی خود قرار نگیرند، نباید انتظار انتشار وسیع اوراق رهنی را داشته باشیم.