جزییات نرخ سود «شناور» تامین مالی دربازار سرمایه

کاوه دلسوز در گفت‌ و گو با پایگاه خبری بانک مسکن، با اشاره به امکان انتشار انواع اوراق بر پایه بدهی برای تامین مالی پروژه‌های عمرانی کشور به ویژه پروژه‌هایی که در حیطه فعالیت وزارت راه و شهرسازی است، گفت: اوراق موسوم به مرابحه، مشارکت، استصناع، اجاره، سلف موازی و نیز اوراق رهنی می‌تواند برای این منظور به تناسب هدف پیش‌ بینی شده استفاده شود.

وی با بیان اینکه عمر تسهیلاتی که بر پایه یکی از روش‌های تامین مالی از طریق بازار سرمایه در اختیار فعالان اقتصادی قرار گیرد، عموما سه تا پنج سال است، در عین حال یادآور شد: امکان تمدید این دوره تا بی‌نهایت مرتبه وجود دارد که این امتیاز در تسهیلاتی از طریق بازار پول تامین می‌شود، وجود ندارد.

دلسوز در تشریح دیگر امتیازهای تامین مالی از طریق بازار سرمایه، در مقایسه با دیگر روش‌های تامین مالی مبتنی بر اخذ تسهیلات از بازار پول (بانک)، گفت: کف مذاکرات فعالان اقتصادی با شرکت تامین سرمایه، اغلب حول و حوش 200 میلیارد تومان است و شرکت‌های تامین سرمایه از جمله شرکت تامین سرمایه بانک مسکن نیز از تامین مالی ارقام بالاتر استقبال می‌کنند. این در حالی است که در بانک‌ ها چنین شرایطی وجود ندارد و رویه کاملا بر عکس است.

وی در ادامه با ذکر یک مثال عملیاتی، به تشریح مدلی از تامین مالی بر پایه بازار سرمایه پرداخت و گفت: در جریان یکی از برنامه‌های تامین مالی شرکت تامین سرمایه بانک مسکن با هدف خرید 300 دستگاه واگن باری، 77 میلیارد تومان منابع در قالب اوراق استصناع با عمر چهار ساله برای سفارش ساخت این واگن‌ها به شرکت واگن‌ سازی مربوطه تامین شد. سپس در قالب عقد دیگری که اصطلاحا روی اوراق استصناع سوار می‌شود، شرکتی که به این واگن‌ها نیاز داشت، آنها را در قالب عقد اجاره از شرکت تامین سرمایه بانک مسکن خریداری کرد.

مدیر تامین مالی شرکت تامین سرمایه بانک مسکن در خصوص نرخ سود اوراق مذکور توضیح داد: نرخ اسمی این اوراق 16 درصد تعریف شد. اما از آنجا که پول یک کالای سیال است و اگر رانتی در کار نباشد، هزینه تامین آن برای همه عموما یکسان است، شرکت‌های تامین سرمایه نیز با هزینه متعارف، پول را بدست می‌آورند و این موضوع باید لحاظ شود.

دلسوز ادامه داد: هزینه تامین پول در حال حاضر در کشور، بیش از 16 درصد و تقریبا بین 22 تا 23 درصد است. از این رو شرکت تامین سرمایه 6 درصد الباقی این هزینه را تحت عنوان «کارمزد بازار گردانی» از بانی انتشار اوراق که درخواست تامین مالی داشته است، اخذ می‌کند.

وی با بیان اینکه به این ترتیب نرخ سود اوراق منتشر شده توسط شرکت تامین سرمایه بانک مسکن، «شناور» می‌شود، توضیح داد: از آنجا که ممکن است در سال‌های آینده، هزینه تامین پول در بازار تغییر کند، شرکت تامین سرمایه از انتشار اوراق با نرخ سود اسمی 22 درصد خودداری می‌کند و به این ترتیب در صورتی که در سال‌های آینده، هزینه تامین پول کاهش یابد، با توجه به شناور بودن نرخ سود اوراق، این کاهش هزینه برای بانی انتشار اوراق نیز لحاظ خواهد شد. در نتیجه خیال بانی در طول چهار سالی که از طریق این مدل تامین مالی، سرمایه برای کار اقتصادی خود فراهم کرده، آسوده خواهد بود.